MER

Uitgangspunten

Een MilieuEffectenRapportage (MER) wordt opgemaakt nog voor projecten of plannen worden uitgevoerd. Hierdoor kan men op voorhand nagaan welke mogelijke effecten de projecten hebben op het milieu waardoor men de gevolgen ook kan opvangen.

Binnen het MER wordt de optimale inplanting verfijnd om tot een definitieve inplanting te komen. Ook worden de contouren duidelijk, zoals de turbinetypes of eventueel mitigerende maatregelen om aan de normen te voldoen. Het MER onderzoekt welke effecten de bijkomende windturbines kunnen hebben via volgende 5 sleuteldisciplines:

• Geluid & trillingen
• Biodiversiteit
• Landschappen, bouwkundig erfgoed, archeologie
• Ruimtelijke aspecten
• Gezondheid

Industriezones vormen voorkeursgebieden voor de ruimtelijke concentratie van windturbines: dit leidt immers tot een verhoging van het ruimtelijk rendement binnen het bestaande Ruimtebeslag. De energieproductie kan eenvoudiger aan de eindgebruiker gekoppeld worden (wegens relatief hoog energieverbruik in industriezones), dit is een principe opgenomen in het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Daarnaast zijn er in en nabij industriezones veelal minder kwetsbare locaties of hindergevoelige receptoren gelegen. Daarom kiezen we voor de optimalisatie van bestaande infrastructuur en ruimte, die zich nagenoeg perfect leent tot het plaatsen van windturbines.

Meer informatie over de procedure voor de opmaak van een MER is te vinden op de website van de Vlaamse overheid. Arcadis stelde het MER op waarin het project Zuidwind dient te passen. Het MER Zuidwind 1.0 werd goedgekeurd door de Vlaamse overheid in 2019. Het MER Zuidwind 2.0 werd samen met de vergunningsaanvraag voor 6 van de 14 windturbines goedgekeurd in 2024.

Resultaten – geluid

Een eerste sleuteldiscipline die we onderzochten is geluid. De Vlaamse overheid legt geluidsnormen op, die ’s avonds en ’s nachts nog strenger zijn dan overdag. Bij woongebieden is deze het strengst en ligt deze grens op 39 dB(A). Voor woongebied binnen 500m van industriegebied ligt de grens ’s nachts op 43dB(A) en bij industriegebieden ligt deze grens op 55 dB(A).

Op de kaart zie je de geluidscontouren van de windturbines (39 dB(A), 43 dB(A), 45 dB(A) en 55 dB(A)).

De meeste recente windturbines beschikken over verschillende ‘noise modes’ die men kan instellen in de software van de windturbine. Hierdoor zal het vermogen van de turbine, en dus ook het geluidsniveau, beperkt worden wanneer er windsnelheden zijn die overeenstemmen met een te hoog geluid. 

Resultaten – slagschaduw

Een tweede sleuteldiscipline die we onderzochten is slagschaduw. De Vlaamse overheid legt ook hier strenge normen op:

• Effectieve slagschaduw tot maximum beperken
  • 8 u per jaar
  • 30 min effectieve slagschaduw per dag
• Effectieve slagschaduw voor niet-woningen in industrie tot maximum beperken
  • 30 u per jaar
  • 30 min effectieve slagschaduw per dag

Bij woningen gelegen in de 4u-contour kan er zich theoretisch gedurende vier tot acht uur per jaar slagschaduw voordoen. Bij woningen gelegen in de 8u-contour kan er zich theoretisch gedurende acht of meer uren per jaar slagschaduw voordoen.

We voorzien mitigerende maatregelen zoals de toepassing van het slagschaduwdetectiesysteem. Hierdoor komen de windturbines automatisch tot stilstand wanneer ze de grenzen dreigen te overschrijden. Andere maatregelen zoals stilstand bij bepaalde omstandigheden, afschermen door bijvoorbeeld zonnewering of afscherming door bijvoorbeeld beplanting is ook mogelijk.

Resultaten – biodiversiteit

De belangrijkste soortgroepen die onderzocht zijn in het MER, zijn vogels en vleermuizen. Men onderzoekt mogelijke interferenties inzake aanvaringen, verstoring leefomgeving en aangepaste habitat. Om de effecten te beperken voorzien we enkele maatregelen, zoals tijdelijke stilstand van de windturbines op vooraf bepaalde tijdstippen of bij vooraf bepaalde weersomstandigheden.

Enkele visualisaties

Het landschap in Genk-Zuid wordt gekenmerkt door industriezones en bedrijventerreinen die verbonden zijn door verkeers- en transportassen. In dit gebied staan al 19 operationele windturbines. De plaatsing van de geplande windturbines zal dus weinig of geen schaalverkleinend effect hebben op het landschap van deze industriezone.

Locatie 3.1: Diepenbekerbos, De Maten: Diepenbekerbos, Genk: zicht na realisatie project

Locatie 3.2: Rand van natuurreservaat De Maten: De Schom, Genk: zicht na realisatie project

Locatie 3.8: Albertkanaal: N76, Genk: zicht na realisatie project

Locatie 4.2: Beschermde vakwerkhoeve en omgeving: Stationsstraat, Diepenbeek: zicht na realisatie project

Locatie 4.4: Open zicht ter hoogte van Beverst – Spurk: Boswinningstraat, Bilzen: zicht na realisatie project